Countess
Esquire
Princess
Lord of Ampel
Rich Ante
Emperor
Napoleon Buonaparte
Resident / Crown jewels
Relic-holder
Stuart
Mayors & Bailiffs
VOC
Benjamin Franklin
Rembrandt
Pope
Inquisition
Theology
Wtenbogaert
Peace of Westphalia
van Oldenbarneveldt
State Portrait
Governor
Castle Berckenrode
Castle 'te Vliet'
Bloodstained House
Assasination
Slaves
Brazilian culture
Opening a grave
Pieter Post
Banking matters
1929 Crash
Nationalities
Unknown (wartime)marriage
Preventing a kidnapping
Winnie the Pooh
Task for the Probandus
Johan van Oldenbarneveldt

Allegorie op de Dordtse Synode: Maurits met hermelijn gevoerde
mantel en commando staf; Arminius achter linker weegschaal; Van Ledenberg uiterst links; De Groot 2e van rechts; Hogerbeets 3e van links; van Oldenbarnevelt 4e van links; Wttenbogaert 7e van links; Episcopius uiterst rechts in linker groep; Poppius 8e van links; Gomarus 2e van rechts; Bogerman uiterst rechts; Hommius meest links in rechter groep, Trigland knielend op voorgrond rechts.  


In 1570 werd Van Oldenbarneveldt advocaat bij het Hof van Holland. In 1572 sloot hij zich aan bij Willem van Oranje in Delft. Van Oldenbarneveldt had zich aangesloten bij de opstand van de Nederlanden tegen de hertog van Alva. Filips II verklaarde Willem van Oranje op 15 maart 1580 vogelvrij:

Wilhelm van Nassau, prince van Orangien, als hooft beroerder ende bederver van tgeheel Christenrijck, ende namentlijck van dese Nederlanden: Waerby een yeghelijck geauctoriseert wordt van hem te beschadigen, offenderen ende uyter weerelt te helpen, met loon ende prys voor den ghenen die des doen, oft daer toe assisteren zullen.

Het edict bevatte verder nog een pagina's lange opsomming van de wandaden van deze schelm ende verrader - waaronder bigamie, hoogverraad en huichelarij - en de mededeling dat hij voor eeuwig uit de Nederlanden was verbannen. Balthasar Gerards hoorde in 1581 van de ban en besloot Willem te vermoorden.

Het Wilhelmus, ons volkslied, werd in zijn ere geschreven. Het lied bestaat uit vijftien coupletten die een acrostichon vormen: de eerste letters van de vijftien coupletten vormen de naam Willem van Nassov. 


In 1586 werd Van Oldenbarneveldt landsadvocaat en raadpensionaris van de Staten van Holland. Hij zou dit tot zijn dood blijven. Een landsadvocaat was formeel gezien slechts een woordvoerder, maar Van Oldenbarneveldt slaagde erin zich via deze functie omhoog te werken. Hij leidde vergaderingen en alle besluiten en uitgaande stukken gingen via zijn hand. Ook wist hij te bereiken dat niet de Raad van State, maar de Staten-Generaal het hoogste bestuursorgaan werd. Omdat Van Oldenbarneveldt zitting had in de Staten-Generaal, kon hij op deze manier zijn macht en invloed verder uitbreiden. In de praktijk kon niemand om hem heen: Van Oldenbarneveldt stond bekend om zijn enorme kennis van zaken en om het feit dat hij nooit iets uit handen gaf. Wel had hij inmiddels samenwerking gezocht met prins Maurits. Prins Maurits zou de militaire zaken afhandelen, Van Oldenbarneveldt de politieke.


 

Johan van Oldenbarneveldt & Maria van Utrecht

De samenwerking tussen Van Oldenbarneveldt en prins Maurits liep aanvankelijk prima. Onder de politieke leiding van Van Oldenbarneveldt en de militaire leiding van prins Maurits ging het de jonge Republiek der Zeven Verenigde Nederlanden voor de wind.
Na de moord op Willem van Oranje had de toekomst er aanvankelijk slecht uitgezien voor de Republiek: het leek een kwestie van tijd voordat de Spanjaarden de opstand definitief zouden neerslaan. In de periode 1588-1598 werden echter grote overwinningen behaald op de Spanjaarden.
Johan van Oldenbarneveldt sloot bovendien in oktober 1596 het Drievoudig Verbond met Engeland en Frankrijk tegen Spanje. Engeland en Frankrijk erkenden de onafhankelijkheid van de Republiek. Ook richtte Van Oldenbarneveldt de Vereenigde Oostindische Compagnie (VOC ~1602) op (zie artikelen & Octroye hierboven over de VOC en de invloed die de familie van de Probandus daarbij heeft gehad). De Republiek ontwikkelde zich in hoog tempo tot een wereldmacht.

Van Oldenbarneveldt zich sterk voor een wapenstilstand met de Spanjaarden. De oorlog tegen Spanje kostte de staat handenvol geld en belemmerde de handel. Maurits was fel tegen een wapenstilstand: hij wilde doorvechten aangezien het Spaanse leger danig verzwakt was. Tijdens deze wapenstilstand, die later het Twaalfjarig Bestand zou gaan heten, escaleerde de ruzie tussen Johan Van Oldenbarneveldt en prins Maurits verder. Een godsdienstig meningsverschil tussen twee Leidse hoogleraren Franciscus Gomarus (1563-1641) & Jacobus Arminius ~Harmensz. (1559-1609) [Arminius is verwant aan de Probandus, zie het artikel ´Theologie Arminius´]
leidde tot een breuk in de kerk in remonstranten en contra-remonstranten. Van Oldenbarneveldt vond dat de kerk meerdere stromingen mocht hebben, prins Maurits stond een calvinistische volkskerk voor.


 

In 1617 werd door de Staten van Holland de Scherpe Resolutie aangenomen: deze resolutie gaf de steden in Holland de mogelijkheid om eigenhandig huurtroepen (waardgelders) aan te nemen om onlusten te voorkomen. In de praktijk was de resolutie gericht tegen de contra-remonstranten, die een grote aanhang onder de bevolking van de steden hadden. Hiermee ondermijnde van Oldenbarneveldt echter het gezag van prins Maurits, de opperbevelhebber van het leger. Dit was voor prins Maurits dan ook niet acceptabel evenmin als de eenzijdige oriëntatie van Van Oldebarneveldt op Frankrijk.
Prins Maurits pleegde hierop een staatsgreep. Hij liet de waardgelders afdanken en Johan van Oldenbarneveldt samen met enkele medestanders (waaronder Hugo de Groot) arresteren op verdenking van hoogverraad. Tot Van Oldenbarneveldts eigen verrassing werd hij op 12 mei 1619 door de rechtbank ter dood veroordeeld. Reynier Adriaensz. Pauw (1564-1636) (zijn vader Adriaen Pauw [Gen. 15 Nr.: 27454 STAMOUDGROOTOUDER] 1516-1578 is een directe voorouder van de Probandus, [zie stuk over Slot Berckenrode] was lid van de bijzondere rechtbank waarvoor onder anderen raadpensionaris Johan van Oldenbarneveldt terechtstond. Het is ironisch dat juist van Oldenbarneveldt zijn handtekening gezet heeft onder de oprichtingsacte van de Loffelijke Verenigde Oostindische Compagie die de familie van de Probandus zoveel voorspoed heeft gebracht (zie stukken betreffende de VOC hierboven). Reynier Pauw was immers een der oprichters van de VOC [zie originele tekst van de Octrooi uit 1602].
Een dag later, op 13 mei 1619 werd hij op het Binnenhof in Den Haag op 71-jarige leeftijd onthoofd.

Johan van Oldenbarneveldt
1547 - 1619 
Maurits van Oranje
1567 – 1625 
Jacobus Arminius
1559 - 1606 
Reinier Adriaensz. Pauw 1564-1636 


Wapens van de ouders van Johann; van Oldenbarneveldt & Weede. Devies en beschrijving van het wapen Oldenbarneveldt: Nil Scire Tutissima Fides [niets te weten is het veiligste geloof] In rood een zilveren ankerkruis. Helmteken: een ijzeren vuurkorf waaruit rode vlammen opstijgen. Dekkleden: rood gevoerd van zilver.  




Reinier Pauw staat hier genoemd als een van de rechters, zoon van Adriaen Pauw (1516-1578) een directe voorouder [STAMOUDGROOTOUDER] van de Probandus. 






In 1570 , Van Oldebarneveldt became a lawyer at the Court of Holland . In 1572 he joined William of Orange in Delft . Van Oldebarneveldt had joined the revolt of the Netherlands against the Duke of Alva . Philip II declared William of Orange an outlaw on March 15, 1580:

Wilhelm of Nassau , prince of Orangie as chief corrupter of the hole Christian Realm, namely of dese Netherlands; Waerby ye are authorised to damage or even help him outof this world with wages and price for those who will do this to him, or who wiill assis.

The edict further contained a page long list of misdeeds of this rascal and traitor - including bigamy , treason and hypocrisy - and the announcement that he was banished from the Netherlands forever . Balthasar Gerards heard of the ban in 1581 and decided to murder . Willem.

The national anthem , our national anthem , was written in his honor . The song consists of fifteen couplets that form an acrostic : the first letters of the fifteen couplets form the name of William van Nassov.  


In 1586, Van Oldenbarneveldt was made Land's Advocate of the province of Holland, an office he held for 32 years. Holland being the most important province of the Dutch Republic, and Van Oldenbarneveldt being a very able politician, he became one of the most powerful men in the country.
He also set up the Vereenigde Oostindische Companie (VOC ~1602) [See the article & patent concerning the VOC and the influence which the family of the Probandus has had]. The Republic developed itself in high tempo to a world power.
On April 9, 1609, Van Oldenbarneveldt managed to negotiate a truce with Spain, much against the will of his former protege prince Maurice, even though the deal was favourable to the Netherlands.


 

Zegel / Seal: Johan van Oldenbarneveldt

The relationship between the two became worse when they ended up in opposing camps in an ongoing religious conflict in the Netherlands.
Van Oldenbarneveldt supported the more libertine Jacobus Arminius ~Harmensz. (1559-1609) [or Remonstrants], while prince Maurice gave his support to the strict Calvinist Franciscus Gomarus (1563-1641) [or Contra-Remonstrants]. When Van Oldenbarneveldt proposed several measures which de facto called for independence of the province of Holland from the rest of the Republic, Maurice intervened, and Van Oldenbarneveldt was arrested on August 23, 1618 on accusation of treason. A show trial followed, in which no real evidence was presented and in which several judges were known political enemies of Van Oldenbarneveldt. One of these enemies was Reynier Adriaensz. Pauw (1564-1636). His father Adriaen Pauw [Gen. 15 Nr.: 27454 STAMOUDGROOTOUDER] 1516-1578) is a direct ancestor of the Probandus, see article on Castle Berckenrode. Van Oldenbarneveldt was sentenced to death. On 13 May 1619 he was beheaded at the Binnenhof in The Hague. It is ironical that Van Oldenbrneveldt has put his signature under the Charter that founded the honourable VOC which has brought the family of the Probandus so much prosperity (see articles concerning the VOC). Reynier Pauw was one of the founding members of the VOC! [see article and original text of the Octrooi 1602]


Satire op de berechting van Johan van Oldenbarneveldt. De landsadvocaat zit op een bankje omringd door zijn rechters in de gedaante van verschillende soorten dieren: De pauw symboliseert Reynier Pauw. Op de achtergrond rechts de poorten van hel. Aan de muur een grote wandkaart en een papier met de tekst Trucidata Innocenta. 




NAAR BOVEN / TO TOP OF PAGE